Wetende dat de zon onze beste vitamine D-leverancier is, zou je kunnen denken dat bij voldoende zonlicht, je geen vitamine D-suppletie nodig hebt. Niets is minder waar: zelfs bij een zonovergoten zomer, wat dit jaar niet echt het geval geweest is voor België, is voor de meeste mensen vitamine D-suppletie nog steeds zeer nuttig.
Seizoensinvloeden en de invloed op de vitamine D-status
Van nature bouwen we voldoende vitamine D op gedurende de zomermaanden om daar de rest van het jaar op te kunnen teren. In een onderzoek werden verschillende factoren die de vitamine D-status van ouderen bepalen met elkaar vergeleken, zoals de mate van blootstelling aan de zon, inname van vitamine D, genen, demografie en leefstijl. Hiervan blijkt zonlicht nog steeds de grootste invloed te hebben op de vitamine D-status. [1,2]
Factoren die het effect van de zon bepalen:
De vitamine D-aanmaak in de huid ten gevolge van blootstelling aan de zon, is echter afhankelijk van diverse factoren:
- De tijd die buiten wordt doorgebracht en het tijdstip van de dag. Er wordt aangeraden om in het voorjaar, zomer en najaar dagelijks 15-30 minuten tussen 11.00 uur en 15.00 uur met in ieder geval hoofd en handen onbedekt in de zon te zijn [3]
- De plek waar je op de aarde woont. Door onze breedtegraad (de hoek die de zon maakt) is de zon buiten de zomer niet intens genoeg om voldoende bij te dragen aan vitamine D-aanmaak
- De hoeveelheid huidpigment (melanine). Melanine beschermt de huid tegen UV-stralen. Hoe meer melanine in de huid, des te meer zonintensiteit er nodig is voor voldoende vitamine D-aanmaak. Vandaar de verhoogde vitamine D-behoefte van mensen met een getinte of donkere huidskleur
- De mate van bewolking en smog. Deze omstandigheden blokkeren de UV-blootstelling van de huid
- Dagelijks gebruik van een crème met ‘Sun Protection Factor’ (SPF). Los van het advies om een zonnebrandcrème met goede UV-filter te gebruiken, wordt tegenwoordig ook aangeraden om voor een dagelijkse dagcrème te kiezen met SPF. Dit ter voorkoming van huidveroudering en huidkanker. Veel dagcrèmes bevatten inmiddels SPF. Door gebruik van dergelijke crèmes worden UV-stralen geblokkeerd en maakt de huid dus geen/ nauwelijks vitamine D aan
Wat is de dagelijkse vitamine D-behoefte?
De vitamine D-behoefte varieert van persoon tot persoon en houdt verband met leeftijd, huidskleur en medische condities zoals bijvoorbeeld zwangerschap. De bevolkingsgroepen waarvan bekend is dat ze een verhoogde behoefte hebben, worden aanbevolen om met een vitamine D-supplement de inname van vitamine D te verhogen. Minder bekend is het feit dat mensen met overgewicht, specifiek degene met veel buikvet, een grotere behoefte hebben aan vitamine D (tot 300%). Het is nog onduidelijk of meer (buik)vet de vitamine D-waarden verlaagt, of dat vitamine D-gebrek bijdraagt aan meer vetopslag. [4,5]
Besluit
Dagelijks voldoende zonlicht is en blijft voor iedereen van harte aanbevolen voor voldoende vitamine D-aanmaak en voor nog zoveel meer! Maar gezien de factoren die dat effect bepalen, zal Vitamine D-suppletie ook tijdens de zomermaanden van belang zijn. Bij twijfel kan tussentijds een bloedbepaling van het 25-hydroxy vitamine D (calcidiol, 25(OH)D) uitkomst bieden. Je moet dan wel tijdelijk stoppen met de vitamine D-suppletie want dit beïnvloedt de bloeduitslag.
Let wel: het ene supplement is het andere niet. Maak een afspraak met je voedingsconsulent om jou het meest kwalitatieve supplement te adviseren.
Referenties:
Calton EK, Keane KN, Raizel R, et al. Winter to summer change in vitamin D status reduces systemic inflammation and bioenergetic activity of human peripheral blood mononuclear cells. Redox Biol. 2017. DOI: 10.1016/j.redox.2017.04.009.
Brouwer-Brolsma EM, Vaes AMM, van der Zwaluw NL, et al. Relative importance of summer sun exposure, vitamin D intake, and genes to vitamin D status in Dutch older adults: The B-PROOF study. J Steroid Biochem Mol Biol. 2016. DOI: 10.1016/j.jsbmb.2015.08.008.
https://www.voedingscentrum.nl (juni 2023)
Pludowski P, Holick MF, Grant WB, et al. Vitamin D supplementation guidelines. J Steroid Biochem Mol Biol. 2018. DOI: 10.1016/j.jsbmb.2017.01.021.
Rafiq R, Walschot F, Lips P, et al. Associations of different body fat deposits with serum 25-hydroxyvitamin D concentrations. Clin Nutr. 2019. DOI: 10.1016/j.clnu.2018.12.018.
Comments